ادبیات نظری وپیشینه پژوهش تعارف،مفاهیم وابعاد اضطراب

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..docx) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 37 صفحه

 قسمتی از متن word (..docx) : 
 

‏فصل دوم
‏مبانی نظری و پیشینه پژوهش
‏2-1- مبانی نظری
‏2-1-1-اضطراب
‏از بین عواطف منفی، اضطراب به طور گسترده‏ای تقریباً برای همه انسان‏ها شناخته و تجربه شده است به‏‏همین ترتیب به‏‏عنوان یکی از اساسی‏‏ترین ساختارها در روانشناسی است. اضطراب در مفهوم سازی آسیب‏‏شناسی روانی، انگیزش و شخصیت از مفاهیم محوری و مرکزی است. (عبدالخالق .Abdel-Khalek
‏، 2004).
‏ اضطراب به منزله بخشی از زندگی هر فرد در همه جوامع به عنوان پاسخ مناسب و سازگاری تلقی می‏شود. فقدان اضطراب یا اضطراب زیاد ممکن است ما را با مشکلات و خطرات قابل توجهی مواجه سازد.
‏اضطراب در حد متوسط و سازنده فرد را وا می‏دارد که برای انجام امور خود، به موقع و مناسب تلاش کرده و بدین ترتیب زندگی خود را بارورتر و بادوام تر سازد(دادستان، 1374). اضطراب و نگرانی نقش عملکردی بسیار مهمی را در رفتارهای انطباقی افراد ایفا می‏کند و جسم فرد را برای پاسخ به عامل خطر آماده کرده تا از این طریق نظام روانی را برای پاسخ سریع دادن فعال کرده و در نتیجه فرد را برای فرار کردن از موقعیت خطر کمک کند(‏ویمز ‏.Weems
‏، 2008).
‏ اضطراب حالتی است که با احساس ناآرامی، تشویش و یا ترس در انسان همراه است. معمولاً این حالت در زمانی که انسان نتواند پیامدهای کاری را پیش‏بینی یا آن را بازبینی نماید رخ می‏دهد. مثلا پیش از برگزاری هر آزمون مهم، اضطراب به سراغ آزمون شونده می‏آید چرا که وی نمی‏تواند سؤال‏ها را پیش‏بینی کند و یا نسبت به کسب نمره‏ی خوب تردید دارد. معمولاً از واژه‏ی ترس نیز برای بیان این حالت استفاده می‏شود‏(رضایی، 1384). اگر اضطراب به‏طور ساده یک علامت هشدار تلقی می‏شود، اساساً می‏توان آن را عاطفه‏ای نظیر ترس برشمرد(جان بزرگی، 1382).
‏ نشانه‏های اضطراب در سطوح مختلفی مانند روانشناختی، رفتاری و جسمانی بروز پیدا می‏کند. اضطراب در سطح روانشناختی و رفتاری می‏تواند به صورت خشم، ناپایداری عاطفی، حساسیت بیش از حد، تخریب‏‏گری، فزون‏‏کنشی و اختلال‏های حرکتی مشخص گردد. در سطح جسمانی که به منزله‏ی نقابی برای پنهان کردن حالات اضطرابی هستند. به‏همراه شاخص‏هایی چون تغییر ضربان قلب، افزایش فشار خون، بحران‏های تنفسی، رنگ پریدگی، خشکی دهان و تنش عضلانی است. بنابراین، هرگاه با سردرد، دل‏درد و یا اختلال‏های هاضمه دیگر که شدت آن‏ها بر اساس متغیرهای مختلف متفاوت است، مواجه شدیم باید احتمال وجود یک اضطراب را در نظر بگیریم(دادستان، 1382).
‏ اضطراب هشداری برای تهدید برونی یا درونی است و کیفیات نجات دهنده زندگی دارد. در سطحی پایین‏تر، اضطراب هشداری برای آسیب بدنی، درد، درماندگی، تنبیه احتمالی و ناکام ماندن نیازهای اجتماعی و جسمی، تهدیدی برای مقام و موفقیت و بالاخره تهدید یکپارچگی و تأمین شخص است. اضطراب سبب می‏شود که شخص اقدام‏های لازم را برای جلوگیری از تهدید یا تخفیف نتایج آن به عمل آورد. اضطراب یا آگاه کردن شخص به وجود خطر و اقدام به جلوگیری از آن، مانع آسیب دیدن می‏شود(جان‏‏بزرگی، 1382).
‏ اضطراب طبیعی یکی از عوامل مثبت شخصیت و از اجزای جدا نشدنی زندگی روانی است. نگرانی و اضطراب وقتی در حد معقول و بهنجار باشد نه تنها مخرب نیست، بلکه به عنوان نیروی سازنده، فرد را وادار
‏می‏کند تا در موقعیت‏های گوناگون زندگی به نحو مؤثرتری عمل کند(کابلی و همکاران، 1388).
‏ اضطراب در برخی مواقع باعث ایجاد سازندگی و خلاقیت در افراد می‏شود، امکان تجسم موقیعت‏ها وتسلط بر آن‏ها را فراهم می‏آورد. اما وقتی اضطراب از میزان لازم بالاتر رود، شخص به صورت مبهم احساس نگرانی و ناآرامی کرده و خواب را آشفته و تصمیم‏گیری را برایش مشکل سازد، در این صورت اضطراب به منزله منبع شکست، موجب سازش نایافتگی گسترده‏ای می‏‏شود که فرد را از بخش عمده‏ای از امکاناتش محروم می‏سازد. این مشکل آزادی و انعطاف فرد را کاهش می‏دهد و طیف گسترده‏ای از اختلالات اضطرابی را به وجود می‏آورد. اضطراب همچنین می‏تواند بر کارکردهای جسمی و روانی نیز اثر نامطلوبی داشته باشد. شایع‏ترین مشکلات عاطفی و هیجانی که دانش‏آموزان نوجوان با آن مواجه هستند اضطراب می‏باشد(کابلی و همکاران، 1388).
‏ تعاریف عمده‏ای که در مورد اضطراب وجود دارد عبارتند از: اضطراب یک احساس منتشر، بسیار ناخوشایند، و اغلب مبهم دلواپسی است که همه انسان‏ها تجربه می‏کنند. اغلب علایمی مانند تنگی قفسه سینه، تپش قلب، تعریق، سردرد، ناراحتی مختصر معده و بیقراری که با عدم توانایی برای نشستن یا ایستادن همراه می‏گردد. این علایم، بین افراد متفاوت است(پورافکاری، 1386؛ به نقل از آقازاده قطب‏‏آبادی، 1391).
‏ اضطراب احساس دائمی آسیب‏پذیری است که فرد گمان می‏کند اتفاق ناگواری که نمی‏تواند نظارتی بر آن داشته باشد، رخ می‏دهد. احساس دائمی آسیب‏پذیری این باور را در فرد به وجود می‏آورد که دارای توانایی کمی برای حل مشکلات است و در نتیجه میزان ترس او در مقابل مشکلات افزایش می‏یابد و به همین دلیل فرد سعی می‏کند از موقعیت‏هایی که با مشکل همراه است دوری کند( بک و امری . Beck & Emery
‏، 1985).
‏ اضطراب به عنوان سازه‏ای که دارای سطوح مختلفی شامل بدنی، شناختی، عاطفی و بین فردی است، شناخته می‏شود(آلن، 1955). ‏ساراسون . Sara Seven
‏ ‏(2003؛ به‏‏نقل از شریفی، 1376) نیز اضطراب را چنین توصیف کرد: اضطراب احساس اولیه فرد است که شامل دلهره و بلاتکلیفی می‏شود و معمولاً زمانی که فرد تهدیدی را برای خود یا عزت نفس خود حس می‏کند، رخ می‏دهد. به عقیده‏ی ‏ساراسون‏، فشار روانی واکنشی است نسبت به موقعیت‏هایی که در آن‏ها شخص باید انتظاراتی را برآورده کند و با محدودیت‏های روبه‏رو است و یا باید از فرصت‏هایی استفاده نماید. قرار گرفتن در معرض فشار ممکن است واکنش‏های قابل مشاهده‏ای را موجب شود که اضطراب نامیده می‏شود. اضطراب یک حالت عاطفی نامطلوب است که با نگرانی، تنش و